De intimiteit van de zoom-liturgie

Vandaag was er voor de 3e keer een gebedsdienst door en voor leden van onze geloofsgemeenschap via Zoom. Cor Arends geeft zijn bevindingen: "Ik vond ze een verademing! Een kleine groep van ongeveer 25 mensen komt bij elkaar op de zondagmorgen via zoom, een programma waaraan meerdere mensen tegelijk kunnen deelnemen....

Een persoonlijke, intieme gebedsviering ontrolt zich. Heel gewoon. Gewone mensentaal, ‘goedemorgen’, wat gerommel en aanwijzingen met de instellingen, en je ziet elkaar, begroet elkaar, al schakelend van huiskamer naar huiskamer en naar de kerk waar pianist Martin en cantor Frank musiceren; in een gedeelde scherm wordt het liturgieboekje getoond. In de eigen huiskamer kon je meebidden, de verkondiging komt uit een studeerkamer, meepraten in een outbreak-room, en meezingen als je wilde. Zou zo een huisgemeente uit Handelingen 2 er uit gezien hebben als 2000 jaar geleden de eerste gemeentes via zoom zouden communiceren?   

Het bijzondere is het gewone. Tussendoor hoor je de vraag, ‘wil je een koekje Henk?’ of komt een huisgenoot nieuwsgierig om het hoekje kijken. De taal is ook gewoner, minder plechtig, de verkondiging bondig en persoonlijker, bij de voorbeden van deelnemers hoor en zie je de emotie, zelfs de slotzegen klinkt als een hartelijke groet. 

Oude herinneringen van vieringen van de basisgemeente komen bij mij naar boven. In een huiskamer in een kring zat je bij elkaar, deelde lief en leed, brood en wijn. Wat zijn we in vele kerkdiensten toch formeel en afstandelijk geworden, daar ergens voorin gebeurde het heilige, en we keken toe. Die afstand tussen voorgangers, lectoren en gemeenteleden wordt , o paradox, overbrugd door zo’n afstandelijk medium als een laptop of tablet. Je komt bij elkaar thuis, en je praat met elkaar, ook erna zoals bij het koffiedrinken achter in de kerk. 

Natuurlijk heeft deze vorm ook nadelen. Het heeft een hoog ons kent ons gehalte, er zo maar even anoniem bij zitten is er niet bij.  Zo bevestigen we onszelf misschien wel in onze bubbel. Extra veel aandacht vraagt dan ook de verkondiging als het vreemde, tegendraadse element dat als een spiegel voor ons kan werken. Uitleg in lijn met het eigen straatje is dan een groot risico.  Maar, mag het ook eens, bemoediging, hoop en misschien wel troost te vinden in deze barre tijden? 

 Met enige pijn nemen we al weer afscheid van deze vorm van samenkomen. Omdat met streamen weer meer mensen bereikt worden. Een combinatie van beide vormen, zoomen en streamen, zou geweeldig zijn – een liturgie in de kerk en daarom heen een groep mensen die met elkaar in gesprek gaat, voorbeden uitspreekt, en tussendoor in outbreak-rooms meepraat en naderhand aan de eigen koffie digitaal nog even informeert ‘hoe is het nu met jou’? "

Cor Arends 

-----------------------------------------------

Verdere informatie over zoom is o.a. te vinden als je hier klikt